Şapka Kanunu'ndan 18 ay önce yazdığı kitap sebebiyle darağacına gönderilen
İskilipli Atıf Hoca'nın, idamdan önceki son fotoğrafı ortaya çıktı.
4 Şubat 1926'da Ulucanlar Cezaevi'nin duvarı önünde
çekilmiş fotoğrafta, İskilipli'nin yanında, birlikte idam edildiği Babaeski
Müftüsü Ali Rıza Efendi ve bir jandarma bulunuyor. Dönemin gazetelerinde sadece
yüzünün yayımlandığı fotoğrafın orijinalinde Atıf Hoca'nın boydan gürüntüsü yer
alıyor.
İstiklâl Mahkemeleri, Cumhuriyet'in kuruluş yıllarında
Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde yaptığı yargılamalarla binlerce idam cezası
verdi. İskilipli Atıf Hoca da Şapka Kanunu çıkmadan önce yazdığı kitaptan
dolayı 9 Aralık 1925'te tutuklandı. Ardından gemi ambarında Giresun'daki
İstiklâl Mahkemesi'ne gönderildi. Ankara İstiklâl Mahkemesi Hakimi Kılıç
Ali'nin İskilipli Atıf Hoca ve Babaeski Müftüsü Ali Rıza Efendi hakkında
karardan kısa bir süre önce gazetecilere 'masum' olduğunu söylediği halde 4
Şubat 1926'da idam kararı verdi.
Asıldıktan sonra ailesinden gizli defnedilen Atıf
Hoca'nın kabrini 82 yıl sonra eski Hatay Milletvekili Mehmet Sılay buldu.
Sılay, mezarı bulmak için Çorum, Konya, Ankara, İstanbul ve Kırıkkale'den
katılan gönüllü uzmanlarla on yıl süren ciddi bir gayret sonucu hedefine
ulaştı. Toyhane köyünde yaşayan yeğenleri ve yakın akrabalarından alınan
materyallerle eski Mamak semt kabristanı şimdiki adıyla Şafaktepe Parkı'ndan
çıkarılan kemiklerde yapılan DNA testi sonucu Atıf Hoca'nın naaşına ulaştı ve
82 yıl sonra cenaze namazı kılındıktan sonra İskilip'e defnedilmesine vesile
oldu.
Mehmet Sılay, İskilipli Atıf Hoca'nın idam edilmeden
önceki en son çekilen fotoğrafını da ortaya çıkardı. Ulucanlar Cezaevi'nin
duvarı önünde çekilmiş fotoğrafta, İskilipli Atıf Hoca, birlikte idam edildiği
Babaeski Müftüsü Ali Rıza Efendi'yle yan yana bulunuyor. Fotoğrafta bir
jandarmada yer alıyor. Fotoğrafı kendisine şehir tarihçileriyle ilgisi olan bir
dostunun ulaştırdığını anlatan Sılay, "Çok eski fotoğraflar içinden
bulmuş. Kime ait olduğunu bilmeden yıllarca saklamış. Fotoğraflara bakarken
tesadüfen denk gelmiş. Atıf Hoca, son günlerde gündeme gelince tanımış."
ifadelerini kullandı. Atıf Hoca'nın şu ana kadar sadece baş fotoğrafı mevcuttu.
Fotoğraf, çok eski ve yıpranmış olduğu için Atıf Hoca'nın yüz bölgesinde
dijital ortamda temizleme yapıldı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorumunuz alınmıştır. Teşekür ederiz..